Αυτή η ιστορία αξίζει τόσο πολύ να διαβαστεί! Ο Δημήτρης Φλαμούρης στο απόγειο της καριέρας του κυριολεκτικά, στα χρηματοοικονομικά, παίρνει την απόφαση να γυρίσει από το Λονδίνο, και να ασχοληθεί με την ψυχολογία.
”Ποιο είναι το νόημα της ζωής; Να γίνω πλούσιος στα 50 μου και να μην έχω δει το φως της μέρας; ”
Τώρα έχει εκδόσει ήδη τρία βιβλία, έχει μιλήσει στο Tedx, και μας μιλά για την βουτιά προς τα κάτω, την “κρίση” που τον ταρακούνησε, το ρίσκο που πήρε, -εξάλλου είχε πει αν αποτύχω θα γίνω σερβιτόρος-.., και τον αντισυμβατικό, μα τόσο επιτυχημένο τρόπο που ασκεί το επάγγελμά του, μέσα από ανατρεπτικές συμβουλές, και όχι την πεπατημένη! ενώ μας απαντά μεταξύ άλλων στα ερωτήματα
Ποιό είναι το νόημα της ζωής;
Γιατί είναι λάθος το αγάπησε τον εαυτό σου;
Πως αντιμετωπίζει κανείς την μοναξιά και την αποξένωση;
Δημήτρη πως γίνεται να έχεις σπουδάσει Μαθηματικός, να έχεις κάνει master και διδακτορικό στο Λονδίνο στα χρηματοοικονομικά μαθηματικά, να επιστρέφεις στην Ελλάδα, να δουλεύεις σε χρηματιστηριακή, να διδάσκεις στην ΑΣΟΕΕ, και μετά να παραιτείσαι;
Όλες οι μεγάλες αλλαγές στη ζωή μας έχουν συνήθως πάντα το ίδιο κίνητρο. Τον πόνο κα τη δυσκολία. Έτσι κι εγώ ζούσα στο Λονδίνο και όσο τα πράγματα πήγαιναν καλά δεν έπαιρνα την απόφαση να γυρίσω. Και μετά ήρθε η παγκόσμια χρηματοπιστωτική κρίση του 2008 και οι συνθήκες αλλάξανε. Οι αμοιβές μειώθηκαν, αν και συνέχισαν να είναι υψηλές. Τότε σκέφτηκα: Ποιο είναι το νόημα της ζωής; Να γίνω πλούσιος στα 50 μου και να μην έχω δει το φως της μέρας; Δούλευα πολλές ώρες εκεί. Έτσι αποφάσισα να επιστρέψω Ελλάδα και να εστιάσω στη ζωή εκτός δουλειάς. Ήταν μια μεγάλη αλλαγή «προς τα κάτω». Η δεύτερη αλλαγή ήταν να παρατήσω εντελώς το χώρο των χρηματιστηρίων και να ασχοληθώ με την ψυχολογία και αυτή ήρθε μέσα από πόνο. Αυτή τη φορά η κρίση το διαζύγιό μου. Μια κρίση προσωπική και όχι παγκόσμια, αν και παγκοσμίως γνωστή…
Γιατί επέλεξες την ψυχολογία ;
Άρχισα να κάνω θεραπεία τότε και να ανακαλύπτω τον κόσμο των συναισθημάτων. Σαν μαθηματικός και χρηματιστής είχα άλλα πιστεύω εκείνη την εποχή, αν και είχα πολλούς ψυχολόγους στον κύκλο μου. Πορώθηκα με την λειτουργία του μυαλού και διάβαζα ό,τι βιβλίο υπήρχε στην ψυχολογία.
”ΣΠΟΥΔΑΣΑ ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΔΙΚΗ ΜΟΥ ΕΥΧΑΡΙΣΤΗΣΗ, ΕΙΠΑ ΑΝ ΔΕΝ ΠΕΤΥΧΕΙ ΘΑ ΓΙΝΩ ΣΕΡΒΙΤΟΡΟΣ”
Το μυαλό μου δουλεύει με κανόνες και ήθελα να καταλάβω τους κανόνες της ανθρώπινης ύπαρξης. Να καταλάβω την ψυχο-λογική εξήγηση των πραγμάτων. Κάποια στιγμή, συνειδητοποίησα ότι διάβαζα πάρα πολύ, οπότε είπα γιατί να μην κάνω και ένα πτυχίο στην ψυχολογία, καθαρά για δική μου ευχαρίστηση. Πρώτη φορά στη ζωή μου βρήκα κάτι να με γεμίζει τόσο πολύ και ήμουν τυχερός γι αυτό.
Πόσο εύκολο ήταν να παρατήσεις μια καριέρα στο απόγειο και να πάρεις στο ρίσκο, που μπορεί κιόλας να μην σου έβγαινε;
Ήταν μεγάλο το ρίσκο από άποψη καριέρας, όντως. Λόγω της προηγούμενης ζωής μου είχα κάποια χρήματα στην άκρη που θα μου επέτρεπαν να μη δουλέψω για 1-2 χρόνια και ήξερα πως αν δεν δοκιμάσω να ψαχτώ με την ψυχολογία, θα το μετάνιωνα σίγουρα κάποια στιγμή στη ζωή μου.
Είχα εμπιστοσύνη στις δυνάμεις μου σαν άνθρωπος και είπα ότι αν δεν πετύχει η ψυχολογία θα γίνω σερβιτόρος. Στη χειρότερη θα ξαναγυρίσω στα χρηματοοικονομικά. Δεν είχα ιδέα τι θα έκανα. Αλλά ήξερα πως ήθελα να το δοκιμάσω.
Δεν ήταν εύκολο, αλλά πρώτη φορά στη ζωή μου ένιωθα πως ήθελα να πάρω ένα ρίσκο. Και χαίρομαι που το πήρα!
”οι δημοφιλεισ εκφρασεισ αγαπησε τον εαυτο σου το μονο που καταφερνουν ειναι να σε κανουν να νιωσεισ ανεπαρκησ”
Έχεις πει ότι ακολουθείς έναν αντισυμβατικό τρόπο, στην άσκηση του επαγγέλματός σου τι ακριβώς εννοείς;
Κάτι ίσως αντισυμβατικό που κάνω ίσως είναι πως δεν προτρέπω τον θεραπευόμενο να αγαπήσει τον εαυτό του, γιατί θεωρώ ότι δε γίνεται αμέσως. Δεν μπορούμε να αγαπήσουμε κάποιον που μας δημιουργεί αρνητικά συναισθήματα. Οι δημοφιλείς συμβουλές «Αγάπησε τον εαυτό σου» μπορούν πολύ εύκολα να μας κάνουν να νιώσουμε ανεπαρκείς, γιατί ακούγονται απλές και εύκολες, αλλά στην πράξη δε λειτουργεί έτσι το μυαλό μας.
Αντί γι αυτό τον προτρέπω να κατανοήσει τον εαυτό του. Να κατανοήσει πόσο ταλαιπωρημένος και πονεμένος είναι και να δείξει συμπόνοια στον εαυτό του. Και μετά θα μπορέσει να τον αγαπήσει. Κατά τ’ άλλα τα αντισυμβατικά μου μηνύματα είναι κυρίως όσα γράφω στα βιβλία μου αλλά και στις ομιλίες που κάνω.
Λένε πως τα μαθηματικά είναι η βάση των πάντων. Πόσο σε έχουν βοηθήσει τα μαθηματικά στην ψυχολογία, ή αν θες πως συνδυάζονται;
Στο πρώτο μάθημα ψυχολογίας, μας είπαν ότι ο ψυχολόγος πρέπει πρώτα από όλα να έχει κριτική σκέψη. Όλοι λειτουργούμε με κουτάκια. Ο εγκέφαλός μας είναι ένα σύστημα πρόγνωσης που λειτουργεί αναγνωρίζοντας μοτίβα.
Μας αρέσει να πιστεύουμε ότι είναι άβυσσος η ψυχή του ανθρώπου, ότι υπάρχει ένα μυστήριο γύρω από τον έρωτα, αλλά τα πράγματα είναι (ευτυχώς για όλους μας) πολύ πιο απλά. Το ποιους ερωτευόμαστε είναι πραγματικά ένα κι ένα κάνει δύο. Το πώς αντιδρούν οι άνθρωποι σε κάθε σενάριο δεν είναι απρόβλεπτο.
Μπορεί να φαίνεται συχνά παράλογο, αλλά είναι ψυχο-λογικό. Πάντα υπάρχει εξήγηση. Εκεί τα μαθηματικά με έχουν βοηθήσει να σκέφτομαι δομημένα και να τα εξηγώ με απλό και κατανοητό τρόπο, κάτι που μου έχουν πει ότι βρίσκουν ιδιαίτερα βοηθητικό όσοι διαβάζουν τα βιβλία και τα άρθρα μου.
Στο site σου https://dimitrisflamouris.com/ μιλάς για συμβουλές που δουλεύουν στην πράξη και όχι στην θεωρία. Θα ήθελα να μας δώσεις μερικές, για την μοναξιά, την αποξένωση που βιώνει πολύς κόσμος, και για το ρίσκο που θέλει να πάρει και δεν τολμά.
Αν σκεφτούμε πότε νιώθουμε μοναξιά, τη νιώθουμε όταν θεωρούμε πως δεν μας καταλαβαίνουν οι άλλοι ή πως δε θα μας καταλάβουν αν μιλήσουμε. Και έτσι δεν τους μιλάμε. Αφού δεν τους μιλάμε, σαφώς δε θα μας καταλάβουν.
Και εμείς θα νιώθουμε πιο μόνοι και εκείνους θα τους τοποθετούμε πιο μακριά σε ένα φαύλο κύκλο. Αντί γι αυτό, θα ήθελα να διαβεβαιώσω τον κάθε αναγνώστη ότι δεν είναι τόσο διαφορετικός από τους άλλους ανθρώπους. Ζούμε σε μια απάνθρωπη κοινωνία που μας λέει συνεχώς ότι είμαστε «μοναδικοί» και «ξεχωριστοί», αλλά δεν είμαστε.
Όλοι είμαστε πρώτα άνθρωποι. Τα ίδια θέλουμε όλοι. Πολλοί άνθρωποι θα μας ακούσουν αν τους δώσουμε την ευκαιρία να μας γνωρίσουν. Θα χρειαστεί να γίνουμε ευάλωτοι. Η ευαλωτότητα είναι το αντίδοτο της μοναξιάς. Και κάτι άλλο πιο πρακτικό. Αν θέλουμε να νιώσουμε λιγότερο μόνοι ας γίνουμε μέλη ομάδων.
Να γραφτούμε σε ένα σύλλογο και όχι να κάνουμε παρέα με έναν άνθρωπο. Οι έρευνες δείχνουν ότι η συμμετοχή σε ομάδες/συλλόγους/λέσχες βοηθούν πολύ περισσότερο στην καταπολέμηση της μοναξιάς.
Μίλησέ μας για το βιβλίο σου και νέο best seller.
Είναι ένα βιβλίο όπου μιλάω για τους μύθους της ψυχολογίας και προσπαθώ να αλλάξω τη λογική του αναγνώστη μέσα από επιστημονικές έρευνες, με τη βοήθεια της νευροεπιστήμης, της φιλοσοφίας αλλά και της κοινής λογικής.
Θα διαβάσει κάποιος ότι το άγχος κάνει καλό, ότι είναι κακή ιδέα να κυνηγάμε την υψηλή αυτοπεποίθηση και αυτοεκτίμηση, ότι δεν υπάρχει ο πραγματικός μας εαυτός, ότι δεν είναι φυσιολογικό να ξέρουμε τι θέλουμε και άλλα πολλά.
Ταυτόχρονα όλα είναι δοσμένα με πολύ απλό τρόπο μέσα από μια ιστοριούλα του ήρωα με μια μαγική κούκλα, έτσι ώστε το βιβλίο να διαβάζεται το ίδιο άνετα από έναν έφηβο, όσο και από έναν καθηγητή ψυχολογίας.
Έχει πάρει πάρα πολύ καλές κριτικές και χαίρομαι ιδιαίτερα, γιατί λαμβάνω συχνά emails από αναγνώστες που μου λένε ότι έχουν διαβάσει πολλά βιβλία ψυχολογίας, και το δικό μου το ξεχωρίζουν ως το καλύτερο εξ αυτών.
Ποια είναι η κρυφή κατάρα των δυνατών ανθρώπων;
Η δύναμή τους. Είναι οι άνθρωποι που έπρεπε να είναι δυνατοί μέσα στην οικογένειά τους, γιατί έτσι έμαθαν να κερδίζουν την αγάπη από τους γονείς τους, ή έτσι εξασφάλιζαν την επιβίωσή τους.
Η κοινωνία τους θαυμάζει (δυστυχώς) και έτσι ενώ εκείνοι θα ήθελαν πάρα πολύ κάποιες φορές να είναι αδύναμοι, η προτροπή της κοινωνίας και η πολύ δυνατή συνήθεια δεν τους το επιτρέπει. Είναι οι άνθρωποι που δε θα ζητήσουν εύκολα φροντίδα και αν τους της δώσεις θα αντισταθούν, αν και μέσα τους την επιθυμούν.
Είναι οι άνθρωποι που μετατρέπουν τους ανθρώπους γύρω τους σε αδύναμους, χωρίς απαραίτητα εκείνοι να είναι. Έτσι ζουν διαρκώς το δράμα τους και παραμένουν αφρόντιστοι. Όπως όταν ήταν παιδιά. Αν συνειδητοποιήσουν τι συμβαίνει ας δείξουν συμπόνοια στον εαυτό τους. Δε φταίνε εκείνοι. Έπρεπε να σκληρύνουν και να «δυναμώσουν» για να επιβιώσουν. Και τώρα δε χρειάζεται να το κάνουν πια. Αρκεί να το επιτρέψουν στον εαυτό τους. Σαφώς δεν είναι καθόλου απλό στην πράξη. Αλλά ίσως και να είναι…
Moιράσου ένα όραμα μαζί μας
Ονειρεύομαι έναν κόσμο όπου θα νιώθουμε εντάξει με τις αδυναμίες μας, όπου δε θα προσπαθούμε διαρκώς να γίνουμε επιτυχημένοι, όπου θα κατανοούμε περισσότερο τον εαυτό μας και θα προσπαθούμε να έχουμε ανθρώπους γύρω μας.
Αυτή τη στιγμή οι άνθρωποι ζούμε σε μια απάνθρωπη κοινωνία που δημιουργεί εξαιρετικά υψηλές προσδοκίες από εμάς, τις οποίες εξ ορισμού δεν μπορούμε να εκπληρώσουμε. Να μην έχουμε άγχος, να είμαστε πετυχημένοι, να σκεφτόμαστε θετικά, να πιστεύουμε στον εαυτό μας, να νιώθουμε μοναδικοί και άλλα ανεύθυνα μηνύματα που δυστυχώς ακούγονται.
Κάποια είναι εγγενή προβλήματα του δυτικού τρόπου σκέψης, άλλα είναι συνέπειες της «θετικής» κουλτούρας που μας κατακλύζει. Έχουμε εξορίσει τη φυσιολογική δυσάρεστη πλευρά μας και έτσι νιώθουμε διαρκώς προβληματικοί, γιατί δεν ταιριάζουμε στο ουτοπικό πρότυπο που μας προβάλουν.
Ποιο είναι το μεγαλύτερο πρόβλημα που πιστεύεις αντιμετωπίζει σήμερα η κοινωνία;
Αυτό που ανέφερα και προηγουμένως. Οι ανεδαφικές προσδοκίες τις οποίες νιώθουμε ότι πρέπει να εκπληρώσουμε. Δεν αρμενίζουμε στραβά. Στραβός είναι ο γιαλός.
Ποιες είναι οι value for money λύσεις της θετικής ψυχολογίας ;
Καλή ερώτηση. Η Θετική Ψυχολογία είναι η επιστήμη της ευτυχίας. Και δίνει ασκήσεις για να γίνουμε πιο ευτυχισμένοι. Και πρέπει να θυμόμαστε πως δεν είναι φυσιολογικό να είμαστε ευτυχισμένοι. Είμαστε φτιαγμένοι για να επιβιώνουμε, όχι για να είμαστε ευτυχισμένοι. Όχι πως δεν μπορούμε να είμαστε. Αλλά θέλει πολλή προσπάθεια. Ασκήσεις ευγνωμοσύνης (που είναι δωρεάν) είναι μια value for money λύση της θετικής ψυχολογίας. Το να επισκεπτόμαστε τη φύση και να κάνουμε μισή ώρα περπάτημα, επίσης.
Δημήτρη, ποιο είναι τελικά το νόημα της ζωής;
Στο ερώτημα του νοήματος της ζωής συντάσσομαι με τους υπαρξιστές. Πιστεύω ότι η ζωή δεν έχει νόημα από μόνη της. Δεν υπάρχει ένα κρυφό νόημα το οποίο καλούμαστε να ανακαλύψουμε. Το νόημα της ζωής δεν το βρίσκεις. Όμως το δημιουργείς.
Η ζωή δεν έχει νόημα από μόνη της, οπότε μπορούμε εμείς να της δώσουμε το νόημα που εμείς θέλουμε. Αυτό που εμάς μας ταιριάζει. Μπορεί να ακούγεται αγχωτικό σε κάποιους, όμως ίσως να είναι πολύ απελευθερωτικό. Μας αρέσει να ακολουθούμε οδηγίες, στους ανθρώπους, και είναι δύσκολο να αναλαμβάνουμε την ευθύνη των πράξεων και των πιστεύω μας. Και εδώ είναι πάντα η αντίθεση. Ότι η ελευθερία φέρνει ευθύνη και η εξωτερικά επιβαλλόμενη άποψη έχει ανεμελιά.
Όλα έχουν συνέπειες στη ζωή. Σε πιο πρακτικό επίπεδο, θεωρώ πως υπάρχει μια συνταγή για να βάλουμε περισσότερο νόημα στη ζωή μας, σύμφωνα πάντα με τις έρευνες της ψυχολογίας. Να ασχοληθούμε με κάτι πιο μεγάλο από εμάς και να το κάνουμε με άλλους ανθρώπους.
Πχ να νοιαζόμαστε για το περιβάλλον, για τη γειτονιά, για τους πρόσφυγες, τα παιδιά, τα σχολεία, τα δάση και να το κάνουμε μέσα από μια ομάδα. Τότε νομίζω πως θα νιώσουμε πως η ζωή μας θα αποκτήσει πολύ περισσότερο νόημα.
